Digitale goodiebag seminar MEE West-Brabant
Bedankt voor je aanwezigheid op het seminar Normaliseren & Neurodiversiteit op 2 oktober 2025 in Etten-Leur. Graag delen we op deze pagina de digitale goodiebag van het seminar. In de goodiebag vind je praktische tools, verdiepende links en inspirerende materialen.
We hopen dat je tijdens het seminar geïnspireerd bent geraakt door de lezingen van Tjerk Feitsma en Bas Rodijk, en dat je waardevolle inzichten hebt opgedaan voor jouw werk.
Om de inhoud van het seminar te verdiepen en te verlengen, hebben we een digitale goodiebag voor je samengesteld. Hieronder vind je praktische tools, verdiepende links en inspirerende materialen om mee verder te werken. Bovendien: deel jouw mening over het seminar en wie weet win jij een boek over neurodiversiteit!
Heb je vragen of wil je iets delen naar aanleiding van het seminar Normaliseren & Neurodiversiteit? Mail ons via info@meewestbrabant.nl.
Hand-out lezing Tjerk Feitsma
Tijdens het seminar hoorde je de lezing ´De meerwaarde van het neurodiversiteitsmodel’ van Tjerk Feitsma. Je onderzocht de diepere lagen van het neurodiversiteitsdenken dat ‘onder’ het neurodiversiteitsmodel zit. Met een mix van wetenschappelijke kennis, ervaringsdeskundige anekdotes, sociologische zienswijzen en statistieken.
Hand-out lezing Bas Rodijk
Wat is normaliseren eigenlijk en hoe geef jij daar vorm aan in jouw werk? Bas Rodijk vertelde erover in zijn lezing ‘Normaliseren in de dagelijkse praktijk, hoe dan?!’. Je keek kritisch naar wat als ‘normaal’ wordt gezien. Je verkende de verschuiving van een medisch perspectief naar een pedagogisch perspectief, en wat dat vraagt van jou als professional.
Foto’s van het seminar
Klik op de fotocollage hierboven en je ziet nog meer foto’s van het seminar!
Of klik op deze link.
De foto’s zijn gemaakt door Liv van Praat van Magazijn076.
Vouwinstructies
- Vouw een A4 dubbel van boven naar beneden en vouw open.
- Vouw de bovenhoeken naar de middenlijn, zodat er een punt ontstaat.
- Vouw opnieuw de bovenhoeken naar binnen, langs de middenlijn.
- Vouw het papier dubbel langs de middenlijn.
- Vouw de vleugels naar beneden, zodat ze horizontaal uitsteken.

Lees-, luister- en kijktips
Leestips
Boek: ‘Als alle breinen leren’ – Saskia Schepers
Inspirerend boek over hoe we onderwijs toegankelijker kunnen maken voor ieder brein. Aanbevolen voor docenten, ouders en professionals die inclusiever willen denken. Schepers schreef eerder ‘Als alle breinen werken’ over neurodiversiteit op de werkvloer.
Kenniskaarten: ‘Doen we nog wel normaal?’
In het project ´Doen we nog wel normaal?´ onderzoeken jongeren, ouders en jeugdhulpverleners samen met Bas Rodijk en Annelot van Rooij wat normaliseren voor hen betekent. Tijdens zeven bijeenkomsten spraken ruim 30 deelnemers over hoe zij ‘normaal’ definiëren en welke waarde ze eraan hechten. De uitkomsten zijn gebundeld in kenniskaart 1. Deze kaart bevat inzichten én praktische aanbevelingen voor professionals, ouders, onderwijs en gemeenten. Het project is onderdeel van de Regionale Kenniswerkplaats Jeugd. De kenniskaart is online beschikbaar.
Boek: ‘Kopzorgen – Neurodiversiteit Begrijpen in 33 vragen’ van Simona Karbouniaris en Jim van Os
Heldere uitleg over neurodiversiteit en neurodivergentie in 33 vragen. Wetenschap, praktijk en ervaringskennis komen samen. Maakt abstracte begrippen begrijpelijk en menselijk. Aanrader voor wie inclusie écht wil begrijpen.
Artikel: ‘Een gezamenlijke visie op normaliseren’
Een verdiepend artikel van het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) over wat normaliseren betekent in de praktijk. Het biedt handvatten voor een gedeelde visie binnen jeugdbeleid en hulpverlening. Lees het artikel op de website van NJi.
Boek: ‘Autisme en neurodiversiteit: een andere manier van zien’ – Jo Bervoets
Neurodiversiteit is alomtegenwoordig. Of het nu over autisme, adhd, dyslexie, dyspraxie of Tourette’s gaat, hoe gaan we hier als leerkracht, docent, (ortho)pedagoog, HR-medewerker, naaste, of zelfs als neurodivergente persoon zelf het beste mee om? Dit boek zet aan tot anders kijken én anders handelen.
Artikel: ‘Understanding autism in context’ – Peter Vermeulen
Peter Vermeulen stelt in dit artikel dat het brein vooral voorspelt, niet reageert. Bij autisme zijn die voorspellingen vaak te precies, waardoor kleine afwijkingen verwarrend zijn. Autisme is volgens hem “absoluut denken in een relatieve wereld.” Lees het artikel hier.
Boek: ‘Laat/d de pedagogische basis met rust’ – Bert Wienen
Wienen onderzoekt in dit boek hoe pedagogische relaties afgestemd kunnen worden en pleit voor ruimte en vertrouwen in de basis. Vervolg op zijn bekroonde boek ‘Van individueel naar inclusief onderwijs’.
Luistertips
Podcastserie: ‘Doen we nog wel normaal?’
De podcastserie ´Doen we nog wel normaal?´ gaat in gesprek met jongeren, ouders en jeugdhulpverleners over het begrip ‘normaliseren’. Wat betekent normaal eigenlijk, en wie bepaalt dat? In korte afleveringen hoor je persoonlijke verhalen, inzichten en kritische vragen over hoe we omgaan met verschil in de jeugdhulp. Te beluisteren via Spotify.
Podcast: ‘Hoezo dan… Normaliseren in de jeugdgezondheidszorg?!’
Twee jeugdprofessionals delen praktijkvoorbeelden en inzichten over normaliseren in hun werkveld. Beluister de podcast via Spotify.
Podcast: ‘Geef me de 5 bij autisme’
Elke aflevering zoomt in op een ander aspect van autisme, met praktische inzichten vanuit de Geef me de 5-methodiek. Beluister de podcast via Spotify.
Podcast: ‘ADHD Dingen’
Persoonlijke en deskundige gesprekken over leven met ADHD. Beluister de podcast onder andere via de website ADHD Dingen.
Kijktips
Website: ‘De Plaatjestuin’
Kinderen die visueel denken, leren op deze website op hun eigen manier. Praktisch, rustig en afgestemd op wat het kind nodig heeft. Op de website vind je een gratis mini-gids en beelddenktest. Voor ouders, leerkrachten en nieuwsgierige begeleiders. Bekijk de website De Plaatjestuin.
Documentaire: ‘Doen we nog wel normaal?’
De documentaire ´Doen we nog wel normaal?´ laat zien hoe jongeren, ouders en jeugdhulpverleners denken over het begrip ‘normaliseren’. In persoonlijke gesprekken en beelden wordt duidelijk wat ‘normaal’ betekent voor verschillende mensen, en hoe dat soms schuurt. Een indringende en herkenbare film over verschil, verwachting en verbinding. Te bekijken via Vimeo.
Neurodiversity Pride TV – 40 uur inspiratie over neurodiversiteit
Tijdens Neurodiversity Pride Week 2025 zijn meer dan 100 video’s gemaakt over neurodiversiteit: van keynotes tot disco, van inhoudelijke sessies tot persoonlijke verhalen. Er is ruim 40 uur aan waardevolle content beschikbaar, ideaal om in eigen tijd te bekijken. Aanraders: de keynotes van Hamstead, Praslova en Samantha Stein (Yosamdysam). Bekijk de video’s via YouTube.
Neurodiversity Pride Science Conference – 11 onderzoeken uitgelegd
Tijdens de Neurodiversity Pride Science Conference 2025 presenteerden 11 onderzoekers hun werk rondom neurodiversiteit op toegankelijke wijze. Een aanrader voor wie verdieping zoekt in de wetenschap achter neurodiversiteit en inclusie. Bekijk de presentaties via YouTube.
Documentaire: Documentaires over autisme
Wil je een documentaire kijken over autisme of mensen met autisme? Op de website A-typist vind je een verzameling met docu’s met een hoofdrol voor mensen met autisme. Bekijk de lijst met documentaires.
Uitlegvideo: ‘Hervormingsagenda Jeugd’
Wat houdt de Hervormingsagenda Jeugd in? Deze video van het Ministerie van VWS legt helder uit hoe normaliseren en vroegtijdige ondersteuning centraal staan. Bekijk de uitlegvideo op YouTube.
Videofragment: Uitleg voor kinderen over autisme
Voor kinderen is er een heldere en leerzame aflevering van Het Klokhuis over autisme. In deze uitzending legt presentator Pascal uit wat autisme is, hoe het werkt in je hoofd en wat het betekent in het dagelijks leven. Een fijne manier om het onderwerp begrijpelijk te maken voor jonge kijkers. Te bekijken via de website van NTR | Het Klokhuis.
Videofragment: Uitleg voor kinderen over ADHD
Een toegankelijke aflevering van het NPO Zapp-programma ‘Topdoks’, waarin kinderen op een speelse manier leren wat ADHD is. Bekijk het fragment van Topdoks.
Nog meer kennis opdoen?
MEE Academie
Wil je na afloop van het seminar nog meer kennis opdoen? Maak kennis met de MEE Academie van MEE West-Brabant!
Als dé kennispartner bij leven met een beperking verzorgt de MEE Academie een geaccrediteerd opleidingsaanbod. Onze expertise en onze trainingen zijn gericht op het herkennen van en omgaan met mensen met een beperking, zoals niet-aangeboren hersenletsel (NAH), autisme of een licht verstandelijke beperking (LVB).
Contact MEE West-Brabant
Het Regionaal Service Punt van MEE West-Brabant is elke werkdag bereikbaar van 09.00 tot 13.00 uur.
Meldpunt Crisiszorg
Heb je te maken met een crisis, bel dan naar Meldpunt Crisiszorg West-Brabant. Dit is dag en nacht bereikbaar.
